Η μία ιστορία λέει ότι κατά τη διάρκεια του Ισπανο-Αμερικανικού πολέμου το 1898, μια ομάδα στρατιωτών των ΗΠΑ που ήταν εκτός υπηρεσίας, μαζεύτηκαν για μερικά ποτάκια σε ένα μπαρ στην παλιά Αβάνα. Ένας λοχαγός μπήκε μέσα και παρήγγειλε ένα ρούμι με κόλα, πάγο και lime. Του άρεσε δε τόσο πολύ που τράβηξε την προσοχή των στρατιωτών, οι οποίοι όχι μόνο παρήγγειλαν ένα γύρο από ποτά, αλλά έκαναν και την πρόποση «Por Cuba Libre!», δηλαδή «Για τη λεύτερη Κούβα!», μιας και μόλις είχε ανακηρυχθεί η ανεξαρτησία της πρώην ισπανικής αποικίας.
Σας άρεσε η παραπάνω ιστοριούλα; Δυστυχώς όμως, αυτή σιγά σιγά καταρρίπτεται λόγω του ότι ο ισπανοαμερικανικός πόλεμος τελείωσε το 1898, αλλά η Coca-Cola δεν έφτασε στην Κούβα πριν το 1900.

Από αμιγώς «τεχνικής» άποψης, το Cuba Libre είναι ρούμι με κόλα. Αλλά, για να μιλάμε για πραγματικό Cuba libre κι όχι για το ποτό που πίναμε με τους κολλητούς μας στα εφηβικά και πανεπιστημιακά πάρτι σε πλαστικό ποτηράκι -δηλαδή για να μιλάμε για ποτό ενηλίκων- πρέπει να πληρούνται και κάποιες ακόμα προϋποθέσεις.
Οι μίνιμουμ αυτές προϋποθέσεις είναι: υψηλής ποιότητας ρούμι, μια φλούδα lime και ένα ανθεκτικό ποτήρι, κατά προτίμηση highball.
Όσον αφορά στο ρούμι που πρέπει να χρησιμοποιήσετε, εδώ οι απόψεις διίστανται κάπως, καθώς υπάρχουν διάφορες «σχολές». Εξαρτάται από το αν σας αρέσει η γεύση από το ελαφρύ ρούμι ή η πιο έντονη γεύση που συναντά κανείς στις πιο σκούρες παραλλαγές του αγαπημένου αυτού ποτού.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι το ελαφρύ ρούμι αναμειγνύεται πιο εύκολα, κάνει δηλαδή καλύτερους συνδυασμούς. Το σκούρο, πιο «γεμάτο» ρούμι προτιμάται συνήθως ατόφιο, καθώς η γεύση του αλλοιώνεται σχετικά στα κοκτέιλ…
Τα βασικά συστατικά του

1 μέρος ρούμι
3 μέρη κόλα
Στημένο lime
Ρίξτε το ρούμι σε γεμάτο με πάγο ποτήρι. Προσθέστε κόλα και στύψτε μια φέτα lime. Χρησιμοποιήστε και μια φλούδα lime για γαρνίρισμα.
Παραλλαγές του κλασικού Cuba Libre
Σε ό,τι αφορά στις παραλλαγές του ανά τον κόσμο και ανά τους καιρούς, έχουμε και λέμε: το Cuba Pintada είναι ένα μέρος ρούμι με δύο μέρη σόδα και όση κόλα χρειάζεται απλώς για να «χρωματιστεί» η σόδα. Το Cuba Campechana είναι ένα μέρος ρούμι και ισόποση συμπλήρωση με σόδα και κόλα.