Η Αίγινα είναι νησί του Σαρωνικού Κόλπου. Με το αυτό όνομα φέρεται η πρωτεύουσα και ο κύριος λιμένας της νήσου. Κατά την αρχαιότητα αποτελούσε εποικιστικό κέντρο Πελοποννήσιων, Αιγαιατών και Μυρμιδόνων. Αργότερα υπάγεται μαζί με άλλες ναυτιλιακές πόλεις στο θεσμό της Αμφικτυονίας της Καλαυρίας, συμμετέχει στη ναυμαχία της Σαλαμίνας ενάντια στους Πέρσες και κατά την κλασική εποχή αποτελεί πόλη της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Σήμερα είναι το δεύτερο μεγαλύτερο σε έκταση, πληθυσμό και ανάπτυξη νησί του Αργοσαρωνικού και νησιωτικό προάστιο του Πειραιά.
Γεωγραφία

Βρίσκεται στο κέντρο του Σαρωνικού Κόλπου, περιβαλλόμενη από το Αγκίστρι, τη Σαλαμίνα, τα Μέθανα, την Τροιζήνα, τον Πόρο και τον Πειραιά. Η κομβική θέση της μεταξύ Πελοποννήσου και Αττικής, δύο ιστορικά κέντρα του ελληνικού και πανευρωπαϊκού πολιτισμού την κατέστησαν από πολύ νωρίς σημαντικό εμπορικό και διαμετακομιστικό κέντρο, συναγωνιζόμενο τις εμπορικές πόλεις της Μικράς Ασίας, ενώ φαίνεται να είναι παρούσα σε κάθε πτυχή της παγκόσμιας ιστορίας. Σήμερα, η θέση αυτή την έχει αναγάγει σε αναπτυσσόμενη πόλη-προάστιο του Πειραιά και των Αθηνών και δημοφιλές παραθεριστικό κέντρο. Το νησί καλύπτει έκταση 87.410 στρεμμάτων και παρουσιάζει μεγάλη γεωμορφολογική ποικιλία με ξηρό κλίμα και πευκόφυτα βουνά.
Η πόλη της Αίγινας
Η έδρα της Αίγινας εντοπίζεται στο δυτικό άκρο που επεκτείνεται σταδιακά προς ανατολάς, καλύπτοντας ολόκληρη τη βόρεια πεδιάδα, ενώ ορεινοί όγκοι εκτείνονται στα νότια. Το κέντρο της πόλης αναπτύσσεται γύρω από το λιμένα, στον νοτιοδυτικό άκρο του οποίου δεσπόζει η προτομή του Καποδίστρια, ως ελάχιστος φόρος τιμής στον κυβερνήτη που προσέδωσε νέα πνοή στον ιστορικό αυτό τόπο. Η εμπορική ζώνη εκτείνεται στην παραλιακή οδό, με πληθώρα καλαίσθητων κέντρων εστίασης, τουριστικών μαγαζιών και καταλυμάτων και σημεία πώλησης των τοπικών προϊόντων. Η αγορά επεκτείνεται μέσα στα εμπορικά σοκάκια της πόλης όπου η αρχοντική αρχιτεκτονική του 19ου αιώνα κερδίζει αμέσως το ενδιαφέρον τον επισκέπτη.
Κατά την απογραφή του 2001 εμφανίζει πληθυσμό 13.552 κατοίκων, από τους οποίους 7.783 κατοικούν στην πόλη της Αίγινας και οι υπόλοιποι στους οικισμούς Βαθέος, Κυψέλης, Μεσαγρού και Πέρδικας.
Ο πληθυσμός παρουσιάζει κατανομή 157 κατοίκων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Πέρα από την εμπορική και ναυτική παράδοση, οι κάτοικοι είναι γνωστοί για την καλλιτεχνική τους δράση στην κεραμική, αλλά και για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς που λειτουργούν επιτυχημένα με γνωστό προϊόν το αιγινήτικο φυστίκι. Η ποιότητα του αιγινήτικου φυστικιού οφείλεται στις ιδιαίτερες κλιματικές συνθήκες του νησιού (ξηρασία) αλλά και στα ηφαιστειογενή χαρακτηριστικά του εδάφους.
Έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός.
Δήμος Αίγινας
Ο Δήμος Αίγινας περιλαμβάνει το νησί της Αίγινας και τις κοντινές του νησίδες. Συστάθηκε το 1997 με εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας από την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμου Αίγινας και κοινοτήτων Μεσαγρού, Κυψέλης, Πέρδικας και Βαθέος. Ο δήμος παρέμεινε αμετάβλητος με την εφαρμογή του σχεδίου Καλλικράτης το 2010.
Αξιοθέατα
Το νησί παρουσιάζει σημαντικά αξιοθέατα όπως ο Ναός της Αφαίας, η Παλαιοχώρα (ο "νησιωτικός" Μυστράς), τα υπολείμματα του ναού του Ελλανίου Διός, ο προϊστορικός/ιστορικός οικισμός της Κολώνας και το Αρχαιολογικό Μουσείο. Πολύ γνωστές παραλίες του νησιού είναι ο Μαραθώνας και η Αγία Μαρίνα. Δημοφιλές τουριστικό κέντρο αποτελεί επίσης το επιβλητικό Μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου, καθώς και πληθώρα εκκλησιών που διασώθηκαν μετά την τουρκοκρατία.
Το νησί εξυπηρετείται από τοπικά πούλμαν, ενώ ο επισκέπτης μπορεί να επιλέξει να γυρίσει την πόλη πάνω σε μια από τις παραδοσιακές άμαξες.
Στο νότιο άκρο του νησιού, 9 χμ από το λιμάνι της Αίγινας βρίσκεται το τουριστικό θέρετρο της Πέρδικας από όπου τους καλοκαιρινούς υπάρχει συχνή καθημερινή σύνδεση (με καΐκι) με το νησάκι της Μονής.
Ιστορική Εξέλιξη
Η Αίγινα οφείλει δε την ονομασία της σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία στην κόρη του Θεού Ασωπού Αίγινα, την οποία ερωτεύτηκε ο Δίας και την απήγαγε στο νησί Οινώνη που μετονομάστηκε σε Αίγινα.
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ήταν αποικία της Επιδαύρου, στην οποία ήταν αρχικά υποτελής. Η θέση της ανάμεσα σε Αττική και Πελοπόννησο την είχε καταστήσει εμπορικό κέντρο από πιό παλιά και οι πρώτοι κάτοικοί της πιστεύεται ότι είχαν έλθει από την Μικρά Ασία. Σε ανασκαφές που έχουν γίνει, έχουν βρεθεί Μινωικά κεραμικά του 2000 π.Χ. περίπου. Επίσης έχουν βρεθεί κοσμήματα από χρυσό που ανήκουν στη ύστερη περίοδο της Μυκηναϊκής τέχνης, τα οποία οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο Μυκηναϊκός πολιτισμός διατηρήθηκε στο νησί για μερικές γενιές μετά τη Δωρική κατάκτηση του Άργους και της Λακεδαίμονος. Η επικράτηση των Δωριέων στο νησί δεν πρέπει να έγινε πριν τον 9ο αι. π.Χ.
Ένα από τα αρχαιότερα ιστορικά δεδομένα είναι η συμμετοχή της Αίγινας στην Συμμαχία της Καλαυρίας μαζί με τις: Αθήνα, Βοιωτικό Ορχομενό, Τροιζήνα, Ερμιόνη, Ναυπλία και Πρασίη, με σκοπό την πάταξη της ακμάζουσας πειρατείας στο Αιγαίο, λόγω της παρακμής των Μυκηναίων.
Συμπεραίνεται λοιπόν, ότι η ναυτική δύναμη του νησιού ήταν σημαντική και πριν την Δωρική εποχή. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι στην Αίγινα κόπηκαν τα πρώτα νομίσματα επί ευρωπαϊκού εδάφους, 30-40 χρόνια μετά την επινόηση του νομίσματος από τους Λυδούς το 700 π.Χ. Το γεγονός ότι τα αιγινήτικα νομίσματα, μέτρα και σταθμά ήταν ένα από τα δύο συστήματα μέτρησης σε ευρεία χρήση του Ελληνικού κόσμου είναι αρκετό για να καταδειχθεί η εμπορική σημασία του νησιού.
Κατά τη διάρκεια του Ληλάντιου πολέμου (περίπου 650 π.Χ.) η Αίγινα φαίνεται να παίρνει το μέρος της Ερέτριας, έτσι εξηγείται η σύγκρουση με τη Σάμο, ένα ηγετικό μέλος της αντίπαλης συμμαχίας με βάση την Χαλκίδα.
Τον 6ο αι. η Αίγινα είναι μέτοχος στον εμπορικό σταθμό της Ναυκράτιδος.
Κατά τις τελευταίες δεκαετίες του δωδεκάτου (12ου) αιώνος, όταν η πειρατεία γενικεύεται σε μεγάλο βαθμό, λόγω της αποφάσεως του Ιωάννου Β' Κομνηνού (κατόπιν εισηγήσεως προς αυτόν του "Ιωάννου του εκ Προύτζης") να διακόψει τα κονδύλια προς το ναυτικό, η Αίγινα γίνεται βασικό ορμητήριο των πειρατών, ιδίως για τις επιθέσεις τους προς την Αττική, τους κατοίκους της οποίας τρομοκρατούν αρπάζοντας υλικά αγαθά, ζώα, ανθρώπους για σκλάβους ή για λύτρα, και βεβαίως σκοτώνουν πολλούς κατοίκους συχνά με βασανιστικό τρόπο ή απλώς τους ακρωτηριάζουν.Ο δε Μητροπολίτης των Αθηνών Μιχαήλ Χωνιάτης, ακριβώς γι' αυτόν τον λόγο χαρακτηρίζει την Αίγινα ως "φωλιά των πειρατών"